دستورالعمل
مدیریت علف های هرز مزارع کلزا
تناوب با غلات مانند گندم ، جو ، برنج ،
ذرت و غیره بخصوص برای مبارزه با علف های هرز پهن برگ و تیره شب بو ( گیاهان هم
خانواده کلزا ) الزامی است .
هیرم
کاری (
یا ماخار ، به اصطلاح جنوبی ها ) برای پاک کردن زمین از علف های هرز ،
بخصوص علف های هرز یکساله ، بسیار مفید بوده و در مزارع کلزا نیز در کنترل علف های
هرز یکساله نتایج بسیار خوبی حاصل شده است . لازم به ذکر است پس از آبیاری و سبز
شدن علف های هرز ، می توان با استفاده از علفکش های عمومی مانند پارکوات با دز 3
لیتر در هکتار ، و یا شخم سطحی مانند دیسک ، این علف های هرز را میان برد . شخم
عمیق توصیه نمی شود زیرا بذر علف های هرز را ز عمق خاک به سطح آورده و باعث سبز
شدن این علف های هرز و آلوده شدن مجدد زمین می گردد .
كشت
به موقع ،
بخصوص كشت در اوايل زمان هاي توصيه شده ، رقابت كلزا با علف هاي هرز را بهبود مي
بخشد . در مناطق سردسير ، كشت به موقع كلزا در كنترل علف هرز مهم خردل وحشي ، يكي
از روش هاي بسيار موثر و موفق مي باشد .
استفاده از شعله
افكن ،
بلافاصله پس از برداشت محصول ، براي از ميان بردن بذور به زمين ريخته كلزا و نيز
علف هاي هرز ، بخصوص خردل وحشي ،بسيار موثر بوده و از غني شدن خاك از اين بذور
جلوگيري بعمل مي آورد . همچنين استفاده از شعله افكن ،جهت سوزانيدن بذور علف هاي
هرز در سطح خاك ، پس از آماده سازي زمين و قبل از كاشت كلزا و استفاده از ترفلان ،
در كاهش تراكم علف هاي هرز موثر مي باشد .
استفاده از بذور
گواهي شده و
عاري از علف هاي هرز ، از روش هاي پيشگيري در مديريت علف هاي هرز مي باشد كه رعايت
آن براي آلوده نشدن مزرعه ، به علف هاي هرز جديد الزامي است .
رعايت
اصول زراعي مانند
عمق كاشت ، تراكم مناسب و غيره ، مزرعه يكدست ايجاد نموده ، فضاي خالي براي رشد
علف هاي هرز بجاي نمي گذارد .
در بسياري از مزارع ،با يك يا دو بار
مبارزه مكانيكي مي توان علف هاي هرز مزارع كلزا را كنترل نمود . در خوزستان
با كاشت سه رديف كلزا روي پشته هاي 75 سانتي متري توانسته اند مانع رشد علف هاي
هرز روي پشته ها شوند . علف هاي هرز بين پشته ها نيز يك ماه پس از كاشت توسط
كولتيواتور كنترل شدند .
مدیریت
شیمیایی علف های هرز کلزا
برای مبارزه کلی با علف های هرز کلزا
، علف کش ترفلان ( ترایفلورالین 48 % امولسیون ) با دز 2 لیتر در هکتار قبل از
کاشت توصیه می گردد که باید پس از آماده سازی زمین و تهیه بستر ، روی خاک پاشیده
شده و بلافاصله توسط دیسک یا روتیواتور با خاک مخلوط گردد ، در غیر اینصورت
بلافاصله زمین آبیاری شده ( بارانی یا سنتی ) به شرط اینکه زمین سمپاشی شده در مدت
کوتاهی خیس شود . برای گرفتن نتیجه مطلوب از ترفلان ، خاک مزرعه باید عاری از
کلوخ باشد . ترفلان قادر به کنترل علف های هرز هم تیره کلزا نیست و
گندم و جو خودرو را نیز کنترل نمی کند . در صورتیکه از ترفلان در مزرعه کلزا
استفاده کرده باشید و مجبور به برگردانیدن کلزا شوید و بخواهید گندم بکارید ،
انجام یک شخم عمیق زمین شما را برای کشت گندم آماده و امن می سازد .
برای کنترل علف های هرز باریک برگ از
جمله گندم و جو خود رو یکی از 4 باریک برگ کش زیر توصیه شده و در
مرحله 3 برگی تا پنجه زنی باریک برگ ها استفاده شود ، اگر باریک برگ ها به ساقه
رفته باشند ، رشد این علف های هرز متوقف ولی کشته نمی شوند : سوپر
گالانت (
هالوکسی فوپ – آر – متیل استر 8/10 % امولسیون ) 75 /0 لیتر ، گالانت ( هالوکسی فوپ اتوکسی اتیل 5/12 %
امولسیون ) 2 لیتر، فوکوس (سیکلوکسیدیم 10% امولسیون)2 لیتر و
یا نابو – اس (ستوکسیدیم 5/12% امولسیون روغنی ) 3 لیتر در هکتار توصیه می
شود . در مناطق سردسیر از نابو – اس استفاده نشود . زیرا این علف کش در زیر
10 درجه سانتیگراد نمی تواند فعالیت نماید
برای کنترل پس رویشی برخی از علف های
هرز پهن برگ تیره های چتریان ، آفتابگردان ، نخود ، علف هفت بند و همچنین علف های
هرز تاتوره ، تاجریزی ، سیاه دانه و بی تی راخ ، و تا حدودی پنیرک و پیچک صحرائی ،
استفاده از علف کش لونترل ( کلوپیرالید 30% اس ال ) در زمان
حدود 10 سانتی متری علفهای هرز به میزان 8/0 لیتر در هکتار توصیه می گردد .
استفاده از 2/0 لیتر سیتوگیت در هکتار تاثیر آنرا افزایش می دهد . مصرف حداکثر 1
لیتر لونترل ( بدون استفاده از سیتوگیت ) و یا 8/0 لیتر + سیتوگیت حداکثر مجاز
استفاده از این علف کش در مزارع کلزا می باشد .
اخیراً علف کش بوتیزان
استار (
کوین مراک – متازاکلر 6/41 % اس سی ) به ثبت رسیده استکه کنترل کننده علف های هرز
پهن برگ و باریک برگ می باشد و میزان مصرف این علف کش 5/2 لیتر در هکتار به صورت
پیش رویشی _ و بدون نیاز به اختلاط با خاک ) می باشد . استفاده از این علف کش به
صورت پس رویشی در زمان کوتیلیدونی کلزا نیز قابل توصیه است لیکن ممکن است اثر آن
به خوبی پیش رویشی نباشد . با استفاده از این علف کش ، علف های هرز هم خانواده
کلزا تا حدودی کنترل می شوند . مثلاً خاکشیر و کیسه کشیش صد در صد وخردل وحشی و
شلمی حدوداً 50% کنترل می شوند . معمولاً پس از سمپاشی این علف کش ، نیازی به
سمپاشی سموم دیگر علف کش نمی باشد . با میزان توصیه شده بوتیزان استار ، گندم و جو
خودرو ممکن است بازروئی داشته باشند . برای اطمینان از نابودی کامل گندم و جو
خودرو ، توصیه می شود از 3 لیتر بوتیزان استفاده گردد . این مقدار بوتیزان استار
شمعدانی راهم کاملاً کنترل می نماید . در یک آزمایش ، 5 لیتر بوتیزان استار خردل
وحشی را کاملاً نابود نمود بدون اینکه به کلزا خسارتی وارد آورد .
سایر
توصیه ها :
استفاده درست از سمپاش
ها و نازل
های مخصوص علف کش ها ست که موفقیت سمپاشی بر علیه علف های هرز را تضمین می نماید .
برای مثال : سمپاشی دستی باید از نوع تلمبه از بغل باشد تا با تلمبه زدن
دائم ، فشار سمپاش یکنواخت باشد . نازل این سمپاش ها ، اگر یک نازله باشد ، باید
از نوع آینه ای یا شره ای ، و اگر چند نازله باشد ، باید از نازل
های تی جت استفاده شود . سمپاش های میکرونر نیز برای سمپاشی علف کش
ها توصیه می شوند . سمپاش های پشت تراکتوری با نازل های تی جت مناسب ترین
سمپاش برای مبارزه با علف های هرز می باشند .
میزان مصرف آب نیز در سمپاشی علف کش ها نقش مهمی
دارد . میزان توصیه شده آب برای کلیه علف کش های کلزا 400 – 300 لیتر در هکتار است
. در صورت استفاده از سمپاش میکرونر ، چون مکانیزم کار آن با سایر سمپاش ها متفاوت
است و از مقدار کمی آب استفاده می نماید ، باید از میزان آب توصیه شده سمپاش
استفاده شود که حدوداً 12- 10 لیتر در هکتار می باشد .